به نقل از «ایرنا»

چرا رابطه ایران با ترکمنستان قطع بود؟

تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۷۹۴۵۹

به گزارش ایرنا از وزارت نفت، «جواد اوجی» وزیر نفت در همان روزهای نخست وزارتش در دولت سیزدهم به همراه گروه دیپلماسی وزارت نفت عازم ترکمنستان شد؛ او با ۳۳ سال تجربه کاری در بخش‌های مختلف صنعت نفت خوب می‌دانست که اگر به داد توازن بین عرضه و تقاضای گاز نرسد امنیت انرژی کشور در زمستان‌های سرد پیش رو به خطر می‌افتد، از این ‌رو مصمم شد رابطه با ترکمنستان را که از سال ۹۵ رو به تیره شدن نهاده بود احیا و قفل روابط دو کشور را باز کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در اواخر دولت دهم با وجود اعمال تحریم‌های بانکی و نبود امکان تسویه ارزی بهای گاز ترکمنستان، با این کشور توافق شد که مابه‌ازای گازبها، ایران به این کشور تجهیزات و کالاهای خود را صادر و تسویه کند و قرارداد واردات گاز از ترکمنستان ادامه یابد، اما با روی کار آمدن دولت یازدهم، وزارت نفت در اقدام عجیب توافق تسویه گازبها با تجهیزات را باطل کرد و متعهد شد تسویه گازبها را به‌صورت ارزی انجام می‌دهد.

این رفتار دولتمردان پیشین ناشی از خوش‌بینی غیرواقعی به تعهدهای آمریکا برای رفع تحریم بانکی بود، اتفاقی که حتی در زمان اجرای برجام نیز رخ نداد و منجر به تجمیع بدهی حدود ۱.۶ میلیارد دلاری ایران به ترکمنستان شد. توقف صادرات گاز ترکمنستان به ایران در سال ۹۵ نه‌تنها در حوزه انرژی، بلکه در همه حوزه‌های سیاسی و اقتصادی روابط دو کشور را قطع کرد و ایران در شرایط تحریم یکی از بزرگ‌ترین فرصت‌های خود در کشور همسایه را از دست داد.

تقریباً حدود ۲۰ ماه طول کشید که بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزارت نفت بتواند روابط گازی ایران و ترکمنستان را به حالت عادی و همانند سابق بازگرداند. این موضوع نشان می‌دهد جبران خطاهای گذشته در حوزه دیپلماسی انرژی چه خسارت بزرگی به کشور زده و اصلاح آن چقدر دشوار است، اما به هر حال گام‌هایی رو به جلو در حال برداشته شدن است.

رئیس‌جمهوری به‌تازگی در نهمین گفت‌وگوی تلویزیونی خود با طرح این پرسش که چرا رابطه ما با ترکمنستان چند سال قطع بوده است؟ اعلام کرد: قرارداد سوآپ گازی در نخستین سفر بنده به ترکمنستان امضا شد و پرسش این است که چرا پرداخت مطالبات این کشور پنج سال تأخیر داشت و منجر به وضع جریمه علیه کشور شده بود؟ رئیس‌جمهوری با اشاره به مشکلات گاز در استان‌های گلستان، خراسان رضوی و مازندران در سال‌های گذشته اظهار کرد: در سفر آقای بردی محمداف به ایران، این مقام ترکمنستان نسبت به افزایش چند برابری معاملات گازی با ایران اعلام آمادگی کرد.

یکی دیگر از مشکلات در زمینه روابط با ترکمنستان، بدهی تجار ایرانی بود که در حوزه تهاتر گاز و کالا با ترکمنستان مشغول بودند، یعنی با خواست وزارت نفت وقت، این تجار به طرف ترکمنی محصول صادر کرده بودند، اما مطالباتشان پرداخت نشده بود، بنابراین بدهی سنگینی به این تجار وجود داشت.

واقعیت این است به‌دلیل نبود سرمایه‌گذاری مناسب در گذشته در حوزه‌های بالادستی صنعت نفت، کشور به لحاظ مصرف داخلی گاز وضعیت نگران‌کننده‌ای دارد، به‌طوری‌ که حتی تراز انرژی‌مان منفی شده است، از سوی دیگر منابع گازی ما در جنوب کشور واقع شده و برای تأمین گاز موردنیاز مناطق شمالی کشور باید هزینه‌های ترانزیت زیادی بپردازیم. پس هرچقدر بتوانیم گاز موردنیاز مناطق شمالی کشور را از مبادی نزدیک‌تر مانند ترکمنستان تأمین کنیم، به نفعمان است. به‌ این‌ ترتیب، هزینه‌های تمام‌شده گاز در بخش تولید و انتقالش را کاهش می‌دهیم.

به‌زعم بسیاری از کارشناسان، موقعیت ژئوپلیتیک کشور ما یک نقطه قوت برایمان به شمار می‌آید و می‌توانیم از این فرصت برای تقویت جایگاه خود در تجارت گازی منطقه استفاده کنیم. از سوی دیگر مطمئن‌ترین بازار برای ترکمنستان، جمهوری اسلامی ایران است و ترکمن‌ها نیازمند بازار ایران هستند. ترکمنستان با توجه به تحولاتی که در عرصه بین‌المللی و منطقه‌ای اتفاق افتاده است به این نتیجه رسیده که مطمئن‌ترین بازار در دسترس این کشور، جمهوری اسلامی ایران است.

بازار سنتی ترکمنستان به سمت روسیه است که در سال ۲۰۱۹ قراردادی هم به مقدار ۵.۵ میلیارد مترمکعب تا سال ۲۰۲۴ با گازپروم امضا کرد اما از آنجا که روس‌ها بازارشان را به‌دلیل تحولات اوکراین در اروپا از دست داده‌اند به نظر نمی‌رسد به‌زودی یا در آینده قابل پیش‌بینی این بازار احیا شود، هم‌اکنون خود روس‌ها با مازاد ظرفیت صادرات گاز روبه‌رو شده‌اند و به‌طور طبیعی گازپروم گاز ترکمنستان را هم جذب نخواهد کرد. روسیه قصد صادرات گاز ترکمنستان به‌وسیله خط لوله نورد استریم-۲ به اروپا را داشت که این موضوع نیز با بحران اوکراین و بمب‌گذاری در این خط لوله منتفی شد.

اصل بدهی ایران به ترکمنستان بابت واردات گاز در دوره‌های گذشته از سوی دولت سیزدهم در سه قسط تسویه شد و مذاکرات در مورد جریمه به‌موقع پرداخت نشدن این بدهی با طرف ترکمنستانی در جریان است.

ایران اکنون بر اساس این توافق‌ها روزانه ۱۰ میلیون مترمکعب گاز ترکمنستان را به آذربایجان تحویل می‌دهد. روابط ایران و ترکمنستان اما باز هم به این قرارداد و تفاهم‌ها ختم نشد و دو کشور در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی و فرآورده‌های نفتی نیز تفاهم‌نامه امضا کردند؛ قراردادهایی که سبب بازگشایی پایانه‌های مرزی ترکمنستان شد.

اقتصاد نفت و انرژی ۰ نفر برچسب‌ها جواد اوجی روسیه ترکمنستان وزارت نفت نفت گاز دولت سیزدهم پروندهٔ خبری ۲ سال با مردم؛ از وعده تا اجرا

منبع: ایرنا

کلیدواژه: جواد اوجی روسیه ترکمنستان وزارت نفت نفت گاز دولت سیزدهم جواد اوجی روسیه ترکمنستان وزارت نفت نفت گاز دولت سیزدهم گاز ترکمنستان دولت سیزدهم وزارت نفت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۷۹۴۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیش بینی تردد ۵۰ درصدی زائران عتبات از مرز خسروی در اربعین ۱۴۰۳

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کرمانشاه ، سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد و معاون وزیر کشور عراق امروز (دوشنبه) با سفر به مرز خسروی و بازدید از زیرساخت‌های تردد زائران از این مرز رسمی به هراه هیاتی مشتکل از مسئولان ۲ استان دیالی و کرمانشاه در رابطه با همکاری‌های ۲ کشور و پیرامون موضوع برگزاری مراسم پیاده روی اربعین گفتگو کردند
سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد در حاشیه برگزاری نشستی در این رابطه با موضوع اربعین در محل پایانه مرز خسروی در گفتگو با خبرنگاران یکی از عوامل موفقیت در برگزاری کنگره‌ی اربعین سال گذشته را هماهنگی‌های زود هنگام مسئولان ۲ کشور ایران و عراق بیان کرد.
محمد کاظم آل صادق افزود: امروز با حضور سرلشکرلواء ریاض الخیگانی معاون وزیر کشور عراق از همه مرز‌های تردد زائران اربعین شدکه در رابطه با امکانات و کاستی‌ها تبادل نظری داشته باشیم.
وی اظهار کرد: در سفر امروز مسئولان استانداری ایلام نیز حضور داشتندکه مسائل و مشکلات را احصا کردند تا با تلاش ۲ طرف برطرف شود.
او در پاسخ به سئوال خبرنگاران در رابطه با تردد زائران با خودرو‌های شخصی به عراق گفت: در سفری که مسئول ستاد مرکزی اربعین کشورمان به بغداد خواهد داشت قرار است در سطوح مقامات عالی ۲ کشور در رابطه با این مهم بحث و تصیمیم گیری شود.
معاون وزیر کشور عراق و مسئول ستاد اربعین این کشور نیزبا بیان اینکه تلاش ما برگزاری اربعینی باشکوه‌تر و بهترزا اربعین پارسال است، گفت: امروز در سفری که به مرز خسروی داشتیم در رابطه با مسائل و مشکلات پیرامون برگزاری هرچه بهتر اربعین با حضور ۲ طرف بحث و تبادل نظر شد و مشکلاتی وجود داشت که قرار است با تلاش ۲ طرف جمهوری اسلامی ایران و عراق برطرف شود.
«لواء ریاض الخیگانی» افزود: اربعین یک کنگره بزرگی برای ذکر اهل بیت (ع) است که ما وظیفه داریم در این مسیر خدمت کنیم تا از ثواب آن برخوردار شویم.
وی سفر امروز را در راستای هماهنگی‌های قبلی با سفیر جمهوی اسلامی ایران در بغداد به منظور بازدید میدانی از مرز‌ها و زیرساخت‌های لازم برای تردد زائران اربعین بیان کرد.
فرماندار قصرشیرین نیز در نشست بررسی مسائل برگزاری هرچه بهتر اربعین از مهم‌ترین مشکلات سال گذشته را ازدحام زائران در پشت مرزمنذریه و هنگام خروج از مرز خسروی به دلیل بازرسی که به شکل سنتی انجام می‌شد، بی نظمی در سرویس حمل و نقل طرف مقابل (منذریه) و عدم آشنایی درست رانندگان در رابطه با مسیر مرز منذریه نسیت به دیگر مرز‌ها هنگام بازگشت زوار بیان کرد که خواستار تدبیر طرف عراقی برای رفع این مشکلات با توجه به گرمای هوا شد.
مسئول کمیته اربعین کشور عراق هم از نصب سامانه بازرسی در مرز منذریه برای جلوگیری از ازدحام و تلاش برای رفع دیگر موارد خبرداد.
در این نشست مقرر شد تا کمیته مشترک برای رفع مشکلات مربوط به تردد زائران در ۲ طرف تشکیل شود و همچنین نمایندگان تام الاختیار در ۲ سوی مرز برای رفع مشکلات و مسائل فوری در ایام اربعین مستقر شوند.
معاون سیاسی امنیتی استانداری کرمانشاه از برنامه ریزی برای افزایش  ۵۰ درصدی زائران در اربعین امسال از مرز رسمی خسروی نسبت به سال گذشته خبرداد و گفت: پارسال یک میلیون زائر از این مرز تردد کردند که پیش بینی می‌شود آمار زائران از این مرزدر اربعین سال جاری به یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر برسد
«علی شعبانی» در گفتگو با خبرنگاران در قصرشیرین افزود: انجام عملیات اربعین ۱۴۰۳ نیاز به یک سری مقدمات، مذاکرات هماهنگی دارد که با دولت عراق و استانداری استان دیالی باید انجام شود.
وی اظهار کرد: در سال گذشته فضا‌ها و زیرساخت‌های بسیار خوبی از جمله ایجاد سایبان‌ها، گیت‌های ورودی و خروجی (۸۸ گیت) در مرز خسروی و همچنین شهرستان قصرشیرین با تلاش مسئولان و دست اندرکاران اربعین انجام گرفت.
او گفت: دعوت می‌کنیم از مردم استان کرمانشاه و هموطنانمان که مرز خسروی را به عنوان نزدیک‌ترین راحت‌ترین مرز برای تردد به عتبات عالیات انتخاب کنند و ما هم تلاش خودمان را می‌کنیم که تمام امکانات را فراهم کنیم تا یک سفر امن و راحت را برای زائران ایجاد کنیم.